Inciting is Engels voor aanzetten tot iets. Het inciting moment in je boek (ook wel inciting incident of inciting event) is de gebeurtenis waarmee het verhaal daadwerkelijk gaat rollen; de start van de plot. Het is het moment dat je hoofdpersonage het verhaal ‘binnengaat’; het probleem of conflict doet zijn intrede en stelt je hoofdpersonage voor een uitdaging. The point of no return.
Voorbeelden: in Lord of the Rings krijgt Frodo de ring. In The Matrix moet Neo kiezen voor de blauwe of de rode pil. In Star Wars ziet Luke Skywalker de roep om hulp van prinses Leia. De meteoor die de maan raakt in Seveneves van Neal Stephenson. Het auto-ongeluk van de hoofdpersoon in Stephen Kings Misery.
Het inciting moment is een exciting moment – een sneeuwbal die steeds sneller van de berg afdendert.
De intrede van het inciting moment
Voor een spannend, boeiend boek moet het inciting moment niet te lang op zich laten wachten. Heel vaak wordt het advies gegeven om je boek – BAM! – met het inciting moment te laten beginnen: een conflict, crisis of bedreiging, of juist een kans, iets wat positief is (lijkt), iets wat het leven van je personage op zijn kop zet. Al verkeert hij of zij daarvan vaak nog in blissful ignorance. Zo’n start van je boek geeft direct tempo en spanning, en maakt meteen duidelijk waar het verhaal naartoe gaat.
Maar de BAM-methode hoef je niet per se te volgen. Je kunt ook met iets anders beginnen. Zolang het maar boeiend is en zolang het inciting moment niet te lang uitblijft. Je boek hoeft niet vanaf de eerste zin bloedspannend te zijn; dat doet mijn schrijfheld Stephen King ook lang niet altijd. Maar hij schrijft wél altijd boeiend, ook al is het een beschrijving van een typisch Amerikaans gezin in een typisch Amerikaans plaatsje. Maar ja, er zijn weinigen die als meester King kunnen schrijven en van hem weet je van tevoren dat het spannend gaat worden.
Voorkom wel dat je verhaal vóór het inciting moment richtingloos lijkt. Ook al is het voor jou duidelijk waar het heengaat, als het voor je lezer voelt alsof het zwalkt, haakt die al snel af.
Groot of klein
Het inciting moment kan iets groots zijn; iets wat de wereld van je personage (of de echte wereld – we doen niet kinderachtig 😜) plotsklaps en radicaal op zijn kop zet. Denk bijvoorbeeld aan The Matrix.
Het inciting moment kan ook iets kleins zijn; iets wat niet direct weggeeft dat het iets cruciaals verderop in het verhaal in werking zet. Bijvoorbeeld: een vrouw vindt de telefoon van een man – het onopvallende inciting moment – en krijgt een relatie met hem voordat ze weet dat hij een beruchte maffioso is.
Het verschil is, behalve groot en klein, dat versie 1 het probleem direct duidelijk maakt, terwijl versie 2 dat lang niet altijd doet. Versie 2 is trager dan versie 1, maar kan je lezer des te meer verrassen.
Zo. Ik denk dat ik van het inciting moment een artikelengroep ga maken, want er is nog veel meer over te vertellen. Maar voor nu hou ik het hierbij. 🙂
Groot of klein, BAM of subtiel: ik wens je een fraai inciting moment toe. 🙂
Meer lezen over boeiend schrijven? Dat kan hier.
En hier kun je de podcast luisteren.