Het inciting moment (ook wel inciting incident of inciting event genoemd) is de gebeurtenis of beslissing en dergelijke, die als een deur is waar je protagonist doorheen gaat en waar hij/zij* niet meer door terug kan. Met het inciting moment zet je je verhaal in gang. Neem als voorbeeld Roodkapje: daar is het inciting moment het moment dat ze, tegen de instructies van haar moeder, van het pad af het bos ingaat. En daar is de wolf. Het kwaad is geschied, teruggaan naar het pad maakt niets uit want de wolf heeft haar al gezien. The point of no return.
Het inciting moment kan bepalend zijn voor belangrijke onderdelen van je verhaal, zoals de setting en de plot, die vaak snel naar voren moeten komen. Als dat niet gebeurt loop je de kans dat je verhaal een beetje richtingloos rondzwalkt. Een voorbeeld: stel dat je protagonist iemand moet ontmoeten, dringend, maar die persoon mist ze vanwege een open brug (het inciting moment), wat een groot probleem oplevert. Dat probleem kan de plot zijn.
Maar je hoeft niet per se direct met je inciting moment beginnen; het moment daarvoor is afhankelijk van je verhaal – Roodkapje was ook al onderweg toen ze het bospad verliet.
Je inciting moment maakt je verhaal ook spannend – wat zeg ik: het maakt je verhaal. En dus ook de spanning, die je nog wat groter kunt maken door je lezer informatie te geven die je protagonist niet heeft (dramatische ironie). Zo zou je je vluchtende personage die in een winkelcentrum dringend haar helper moet vinden, de verkeerde gang in kunnen laten slaan, terwijl die helper staat te wachten op een andere plek. Het inciting moment betreft de verkeerde gang die ze inslaat. Zonder dat kleine foutje zou er geen verder verhaal meer zijn, maar nu ontstaan er grote problemen – voer voor de plot. Je hoort je lezer al denken: oooh, hoe moet ze dat nou oplossen?
Hoe creëer je je inciting moment?
Je inciting moment ontstaat door iets wat niet voorzien is; iets wat anders loopt dan wat je personage gepland had, waardoor van alles in de soep loopt, of in ieder geval anders loopt dan verwacht.
Voorbeeld: je personage vaart met een vriend in een sloepje op een brede rivier, waar ze ineens terechtkomen in een woeste stroom. Ze kunnen zich redden dankzij een eilandje, maar de sloep is gezonken.
Nog een voorbeeld: je personage wordt bedreigd en gechanteerd door een onbekende vijand met betrekking tot iets wat hij niet heeft gedaan, maar wel geheim moet houden. Ai!
Laatste voorbeeld: je personage, een jonge erfgenaam van een miljonair, wordt ermee geconfronteerd dat zijn overleden vader zijn vader niet was. Al het geld moet naar de echte zoon, maar de onechte zoon zit in de schulden.
Zo. Ik wens je veel plezier met een mooi inciting moment voor je boek.
Meer artikelen over het inciting moment vind je in deze lijst over boeiend schrijven.
*Waar ik ‘hij’ of ‘zij’, ‘hem’ of ‘haar’ en dergelijke gebruik, kun je ook andere genders lezen.