In het artikel Bijpersonages beloofde ik een volgend artikel over rollen die bijpersonages kunnen spelen. En belofte maakt schuld, dus hier komt-ie.
Bijpersonages zijn onmisbaar in je boek; je protagonist kan niet zonder (en de antagonist vaak ook niet). Een bijpersonage helpt bijvoorbeeld de protagonist met de weg naar zijn doel. Hij* kan zijn beste vriend zijn, een vertrouweling, mentor, of sidekick. Of hij werkt hem juist tegen en ergert hem tegen de klippen op.
Een bijpersonage kan de karaktertrekken van de protagonist uitlichten, fungeren als katalysator, het beste of juist het slechtste uit hem halen, en hem soms veranderen.
Laten we eens drie rollen nader bekijken.
De sidekick
De sidekick is een assistent/helper/metgezel van de protagonist. Denk aan doctor Watson bij Sherlock Holmes, de compagnon bij Doctor Who, Robin bij Batman, kapitein Hastings bij Hercule Poirot. De sidekick staat de protagonist bij in zijn werk, opdracht, queeste of het oplossen van een probleem/raadsel/misdaad. Protagonist en sidekick vullen elkaar aan. Meestal contrasteren ze qua karakter, wat humoristisch kan uitpakken en spanning oproept.
Protagonisten met een sidekick zijn vaak excentrieke eenlingen (zoals Sherlock Holmes en Batman; Poirot is hoogst excentriek, maar geen eenling en Doctor Who is een klasse apart) en de sidekick is dan de enige die hem (min of meer) begrijpt. De twee zijn het regelmatig oneens, maar zijn wel dikke vrienden en steunen elkaar door dik en dun.
De spiegelaar
De spiegelaar is een bijpersonage dat de protagonist laat reflecteren. Hij kan hem bewust maken van bepaalde zaken en hem iets laten inzien.
Bijvoorbeeld: de protagonist, een succesvolle ondernemer met een bedrijf in het hectische Singapore, ontmoet na jaren een oude schoolvriend die een rustig kabbelend leventje als groenteboer leidt in het dorp waar ze samen opgroeiden. De ondernemer realiseert zich dan wat voor andere levensweg hij genomen heeft, iets waar hij nooit eerder over heeft nagedacht. Is het kalme leven van de groenteboer niet veel gelukkiger dan zijn eeuwig gejaagde leven?
De spiegelaar laat de protagonist zien wie hij wezenlijk is.
De dwarsbomer
De dwarsbomer is een obstakel op de weg van de protagonist naar diens doel. De dwarsbomer is niet de antagonist; dat is de tegenstander van de protagonist en soms een slechterik. De dwarsbomer daarentegen kan bijvoorbeeld de bezorgde ouder, echtgenoot, broer, zus of vriend zijn, die de gevaarlijke strapatsen van de protagonist maar niets vindt en bang is dat het fout gaat aflopen. Een ander voorbeeld is M, de baas van James Bond, die vaak met hem in de clinch ligt.
De dwarsbomer geeft veel mogelijkheden om zowel de sterke als de zwakke karaktertrekken van de protagonist te laten zien.
De combinatie (nee, dat is geen rol)
Als uitsmijter: je kunt bijpersonages prima meer dan één rol laten invullen. Zolang het verhaal het maar toestaat. 🙂
Hier kun je meer lezen over personages.
En als je liever luistert dan leest, dan kan dat hier.
* Waar ik hij/hem/zijn zeg, mag je daarvoor ook zij/haar invullen. En andersom. Heb ik geen probleem mee. 😉