In het vorige artikel heb ik overwegingen uiteengezet bij de keuze hoe jij je boek aan de wereld gaat presenteren: zelf publiceren of een uitgever inschakelen. Dit artikel gaat over de eerste stappen als je besloten hebt een uitgever gelukkig te maken.
Hoe kom je aan een (goede) uitgever? Het antwoord op die vraag valt uiteen in twee dingen:
- Een keuze maken uit de (inmiddels talloze) uitgeverijen.
- Een uitgever (of een agent!) overtuigen met jou in zee te gaan.
Nummer een bespreek ik in dit artikel; nummer twee komt de volgende keer aan de beurt.
Welke uitgever(s) gun je jouw boek?
Er zijn heel veel uitgevers, zowel grote als kleine. Grote, bekende uitgeverijen hebben als voordeel dat ze een boek makkelijker boekwinkels in krijgen. En ze krijgen ook makkelijker kranten en andere media zover dat die een recensie over je boek schrijven. Nadeel is, dat ze zo picky kunnen zijn als ze maar willen. Zij hebben jou, een onbekende schrijver, niet nodig, dus je moet wel iets bijzonders te bieden hebben.
Kleine, onbekende(re) uitgeverijen zullen in het algemeen happiger zijn, zeker als wat je ze stuurt er veelbelovend uitziet. Maar het is voor hen veel lastiger je boek in de boekwinkel en gerecenseerd te krijgen.
Maar dat is niet de enige overweging; een uitgever moet ook bij jou en je boek passen.
Mijn advies: kijk wie de uitgevers zijn van de boeken die in jouw genre zijn geschreven en waar je zelf dol op bent. Of doe hetzelfde, maar dan met schrijvers. Zoek dan de uitgevers van die schrijvers of boeken op internet op, kijk welke je aanspreken, en stel een ranglijst op van favorieten die je gaat benaderen. Ja, inderdaad favorietEN, meervoud, want als je meteen bij je eerste poging al raak schiet, ben je een gelukkige uitzondering.
Of schakel een agentschap in
In plaats van zelf een uitgever te benaderen, kun je je ook laten bijstaan door een agentschap. Een agent weet de weg in uitgeversland; hij* kan de voor jou juiste uitgever vinden, de beste voorwaarden bedingen, en de beste deal sluiten. Veel agenten bieden full service: ze zijn meelezer, jurist, accountant, marketingman/-vrouw, en vriend met een luisterend oor. Zeker als je niet bekend bent in de uitgeefwereld, geen zin hebt je (al te veel) te verdiepen in de zakelijke aspecten, of jezelf niet voldoende vertrouwt op zakelijk gebied, kan een agentschap veel toevoegen.
Agenten doen dat niet (puur) uit liefhebberij. Doorgaans betaal je een percentage van wat jij aan de verkoop van je boek overhoudt. Maar met een agent die gepokt en gemazeld is in zijn vak, kan dat uiteindelijk meer zijn dan wat het je zonder agent zou hebben opgeleverd.
Net als bij uitgevers doe je er goed aan om van tevoren op de website van het agentschap na te gaan of jullie wel een match kunnen zijn. Niet elke agent bemiddelt bijvoorbeeld voor alle genres of voor debutanten. Zoek ook op hoe de agent je manuscript wil ontvangen: digitaal of op papier, en met welke bijgaande informatie, zoals een synopsis, je doelgroep, informatie over jezelf, en dergelijke. Bij sommige agenten kun je ook een manuscriptbeoordeling laten doen. Ook niet gratis, uiteraard.
Wees niet verbaasd of boos als een agent niet met je in zee wil gaan. Dat hoeft niet per se te betekenen dat je manuscript slecht is; misschien is het niet zijn smaak, heeft hij voor jouw genre niet de juiste contacten, of zit hij al te vol met klanten.
Extra tip
Om met tv (en vooral Netflix c.s.) te kunnen concurreren, hebben agenten (en veel uitgevers) vaak een voorkeur voor een filmisch geschreven verhaal. Dus beeldend, alsof het verhaal zich voor je ogen afspeelt. Veel actie, weinig contemplatie. Meer show, minder tell. Tip voor je volgende boek!
Volgende keer een artikel over hoe je een agent of uitgever het beste kunt benaderen.
PS: meer lezen over wat te doen als je eerste versie af? Dat kan hier.
PPS: En hier kun je dit artikel als podcast beluisteren.
* ‘hij’, ‘hem’ en ‘zijn’ staan ook voor ‘zij’ en ‘haar’ – net als in alle andere artikelen.