In dit voorgaande artikel vertel ik op basis van welke overwegingen je een lijst kunt opstellen van uitgevers* en/of agentschappen, die bij jou en je boek passen. Heb je nog niet zo’n lijst, lees dat artikel dan eerst.

Oké, je hebt nu dus een lijst van favorieten. Nu moet je die nog overtuigen dat jij en je boek de moeite waard zijn om tijd, moeite en geld in te investeren.

Je moet ze dus verleiden.

Zoveel uitgevers, zoveel zinnen

Zoek op de website van de uitgever op hoe ze je manuscript willen ontvangen. Sommige uitgevers willen het op papier, andere digitaal. Sommige vragen om het hele manuscript, andere om alleen het eerste hoofdstuk of de eerste zoveel pagina’s. Sommige willen bewijs dat je eerder gepubliceerd hebt (dat hoeft niet per se via een uitgever geweest te zijn; je kunt ook publiceren op je eigen blog), en sommige stellen maxima aan het aantal pagina’s van bijvoorbeeld je synopsis.

Hou je aan die richtlijnen, want zo niet, dan loop je groot risico dat je manuscript in de prullenbak beland zonder dat er ook maar één woord van gelezen is.

Misschien denk je nu: ja hallo! Ik maak zelf wel uit hoe of wat! Dan is self publishing in plaats van een uitgever voor jou de aangewezen weg.

Uitgevers verschillen dus in wat ze van je willen ontvangen, in welke vorm en hoe. Maar er zijn wel een paar algemeen geldende regels te geven.

Gouden regels voor het verleiden

Wat stuur je:

• Je manuscript/de eerste zoveel pagina’s:
• Zorg ervoor dat dat de beste versie van je verhaal is.
• Voorzie het van paginanummering en eventueel in de koptekst je naam en de titel.
• Voeg een voorblad toe met de titel en je naam en contactgegevens.

• Een synopsis; een korte, duidelijke samenvatting van het verhaal, dat info geeft over:

• plot, thema, genre,
• de belangrijkste personages,
• de setting: waar en in welke tijd speelt het verhaal zich af,
• en eventueel een tagline: waar gaat het boek over in één zin.

• Een begeleidende brief:
• Wie ben je, heb je eerder iets geschreven/gepubliceerd, kun je je boek promoten, en zo ja hoe, heb je een netwerk van potentiële lezers?
• Waarom kies je voor deze uitgever?
• Als de uitgever alleen het eerste hoofdstuk/eerste zoveel pagina’s toegestuurd wil krijgen: hoeveel woorden je manuscript in totaal telt (hoeveel pagina’s is niet handig; dat is afhankelijk van de kantlijnen, de regelafstand, lettergrootte, enz.)
• Hou het beknopt. Probeer het tot één A4-tje te beperken.

Let op:

• Mail: stuur de documenten als evenzovele bijlagen met duidelijke bestandsnamen. Als pdf of in Word/Pages. De begeleidende brief is dus niet de mail zelf; hou die strak en kort.
• Post: zorg voor nette prints, enkelzijdig afgedrukt en ongebonden. Gebruik een stevige envelop, met natuurlijk voldoende postzegels.
• Zorg voor de begeleidende documenten dat alle benodigde informatie erin staat, dat je betoog lekker loopt en dat er geen taal- en typfouten in zitten (ook niet in het manuscript!). Vraag iemand het te checken; als het kan een professional op dit gebied. Vraag dan nóg iemand het te checken. En lees het daarna zelf nog een keer door.
• Gebruik een goed leesbaar lettertype, bijvoorbeeld Times New Roman, lettergrootte 12, regelafstand 1,5.

Zo voorkom je een swipe naar links

Probeer alsjeblieft niet op te vallen met iets als dit (voorbeelden uit de praktijk):

• je manuscript en andere documenten op gekleurd papier printen,
• je manuscript en/of andere documenten versieren met hartjes, plakplaatjes en andere ongein,
• een rode zoen als afsluiter op je brief planten,
• een kadootje meesturen,
• of nog erger: dubieuze beloftes doen. 🙄

Kortom: hou het vriendelijk zakelijk.

Nog een paar lessons learned uit de praktijk:

Probeer jezelf niet als ‘bijzonder’ te presenteren door anoniem in te sturen of met pogingen je brief mysterieus te maken. Een uitgever die tig inzendingen moet doornemen, zal het bijbehorende manuscript direct ongelezen in de prullenbak gooien. Dat kun je stom vinden, maar het is niet anders.

Het is ook een slecht idee om in je brief allerlei voorwaarden en eisen op te nemen. Ga dus niet alvast vertellen dat er niets in je manuscript gewijzigd mag worden, ga niet vragen om een voorschot, praat niet over royalty’s, en eis al zeker niet een hoog percentage. Al dat soort zaken breng je pas ter sprake als de uitgever heeft laten weten dat hij met je in zee wil gaan. (Dat ‘niets veranderen aan mijn manuscript’ zal hoogstwaarschijnlijk bij een vrome wens blijven.)

Slush pile

Slush pile is de term voor de hoge stapel Nog te lezen (papier of digitaal); in dit geval manuscripten. Meestal kijkt een uitgever eens in de zoveel tijd die stapel door of daar iets veelbelovends bij zit.

Maw: het kan (lees: zal) een tijd duren voor je iets hoort. Maanden zelfs. Word niet wanhopig als je niet binnen een week antwoord hebt.

Spreid je kansen

Je kunt je manuscript prima naar je hele lijst favoriete uitgevers sturen. Wacht dus niet tot je een afwijzing krijgt om een volgende uitgever te benaderen. Maar als een uitgever je uitnodigt voor een gesprek, meldt dat dan aan de andere uitgevers, en vraag of ze wellicht ook overwegen met je in zee te gaan. Dat is wel zo netjes.

Bovendien: het feit dat er een collega-uitgever in je geïnteresseerd is, kan ze net een zetje geven in de goede richting. Want stel nou dat het nummer twee of drie op je ranglijst van uitgevers is, die je heeft uitgenodigd. Dan zou door jouw berichtje de nummer één net op tijd kunnen beseffen dat jullie een match made in heaven zijn. 😉

Er is nog meer te vertellen…

… maar om een information overload te vermijden, bewaar ik dat voor de volgende keer.

Succes met je verleidingskunsten!

Meer lezen over wat je te doen staat als je boek af is? Dat kan hier.

En hier kun je dit artikel als podcast beluisteren.

*Waar ik ‘uitgever’ zeg, bedoel ik ook ‘agent’.